ਉਦਾਸੀ

ਪਹੁ-ਫੁਟਾਲੇ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਪਹਿਲਾਂ 
ਚੜ੍ਹ ਆਈ ਘਟਾ,
ਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਅਗਲੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 
ਖਿਆਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਟਕੀ
ਘੜੀ ਭਰ ਲਈ ਦਿਖੀ ਚੰਨ ਦੀ ਚਾਪ|

ਇੱਕ ਭੀੜ ਬੇਆਵਾਜ਼ 
ਜਾਂ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਨਾਲ ਭਰੀ 
ਇਕੱਲਤਾ|
ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਪੈਰਾਂ ਥੱਲੇ 
ਜ਼ਮੀਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ 
ਲਿਖਣੋਂ ਰਹਿ ਗਏ 
ਖਿਆਲਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ 
ਮੌਸਮ ਦਾ 
ਬੇਮੌਸਮਾ ਬਦਲਣਾ|
ਉਦਾਸੀ 
ਕੋਈ ਵੀ ਰੰਗ ਨਾਪਸੰਦ ਨਾ ਹੋਣਾ 
ਜਾਂ ਸਾਰੇ ਰੰਗ ਨਾਪਸੰਦ ਹੋਣੇ ਵੀ
ਹੱਸਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਵੀ 
ਅਕੇਵਾਂ ਨਾ ਹੋਣਾ 

ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਰਹਿਣ ਦੀ
ਚਾਹਤ ਨਾ ਹੋਣਾ
ਜਾਂ ਚਾਹਤ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 
ਇਕੱਲੇ ਨਾ ਰਹਿਣਾ
ਚਾਣਚੱਕ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ
ਤੀਬਰ ਇੱਛਾ ਉੱਠਣਾ 
ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਵੀ ਅੰਦਰ ਆ ਜਾਣ ਲਈ 
ਕਮਰੇ ਦੀ ਚਿਟਕਣੀ ਖੋਲ ਕੇ 
ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਬੈਠ ਜਾਣ|
ਬਿਨਾਂ ਭੁੱਖ ਤੋਂ ਖੂਬ ਖਾਣਾ 
ਭੁੱਖ ਲੱਗਣ 'ਤੇ ਸੈਰ ਨੂੰ ਨਿਕਲ ਜਾਣਾ 
ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਲੀ ਕੌਫੀ ਪੀਣੀ 
ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ 
ਕੋਈ ਕਿਤਾਬ ਨਾ ਪੜ੍ਹਨਾ 
ਜਾਂ ਇਕੋ ਹੀ ਕਿਤਾਬ 
ਜਾਂ ਇੱਕੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਣੀਆਂ
ਉਦਾਸੀ 
ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਪਿਆਰ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣਾ|
ਇੱਛਾ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 
ਜ਼ਿੱਦ, ਇਕੱਲੇ ਰਹਿਣ ਦੀ .....

ਸੰਘਣੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ
ਘਣੇ ਜੰਗਲ 'ਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦਾ 
ਇੱਕ ਰਾਹੀ
ਪਹੁ-ਫੁਟਾਲੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ
ਮੈਦਾਨੀ ਘਾਹ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ 
ਨੱਕ ਨੂੰ ਛੇੜਦੀ ਹੋਈ
ਰਾਹਗੀਰ ਦੇ ਤੇਜ਼,
ਕਾਹਲੇ ਪਏ ਖੁਸ਼-ਕਦਮ 
ਪ੍ਰੰਤੂ ਜ਼ਿਹਨ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜ ਰਹੀ 
ਅਜੇ ਵੀ ਡੂੰਘੀ 
ਐਪਰ ਰੂਹ ਨੂੰ ਨਸ਼ਿਆਉਣ ਵਾਲੀ
ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਉਦਾਸੀ .....

ਨਜ਼ਮ

ਇਹ ਜੋ ਸਾਗਰ ਦੀ ਹਲਚਲ
ਇਹ ਜੋ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਹੈ|
ਡੋਲੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਜਦ ਕਿਸ਼ਤੀ 
ਚੜ੍ਹਦੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਲੋਰ ਹੈ|

ਦੀਵੇ ਜਗਦੇ ਜੇ ਬੁਝਾਉਂਦੀ 
ਅੱਗ ਫੈਲਾਉਂਦੀ ਵੀ ਏ ਹਵਾ,
ਸੁਲਗਾ ਸਹੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਚਿੰਗਾੜੀ 
ਜੇ ਹਨੇਰੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਹੈ|

ਜੋ ਧਰੂ ਦੇਖ ਤੁਰਦੇ ਨੇ
ਉਹ ਝਾਕ ਰੱਖਦੇ ਨੀ ਚੰਨ ਦੀ,
ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ ਹੋਰ ਨੇ 
ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੋਰ ਹੈ|

ਰਾਤ ਬਣ ਕੇ ਵੀ ਆਏ 
ਚਾਹੇ ਧੁੰਦ ਬਣ ਛਾ ਜਾਏ,
ਨਾ ਕਦੇ ਛੁਪ ਨੇਰਾ ਸਕੇ 
ਐਸੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਲਿਸ਼ਕੋਰ ਹੈ|

1.
दीवार घड़ी की 
टिक-टिक टिक-टिक
दिल धड़कता जाता 
लब-डब लब-डब
भविष्य वर्तमान
वर्तमान अतीत 
अतीत ठहरा हुआ
लेकिन हम चलते हैं 
अतीत से वर्तमान 
वर्तमान से भविष्य 
भविष्य हमेशा 
एक सपना 
गतिशील......

2.
ठहरा हुआ अतीत 
अतीत ठहरा हुआ 
नहीं! नहीं!
जो ठहरा 
वह अतीत....

ਓ ਭਵਿੱਖ

ਓ ਭਵਿੱਖ 
ਤੇਰੇ ਲਈ 
ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸ਼ਕਤੀ 
ਆਸ਼ਾਵਾਂ, ਕਲਪਨਾਵਾਂ,
ਯੋਜਨਾਵਾਂ,
ਸੋਚਾਂ, ਤੇ ਲੋਚਾਂ 
ਓ ਭਵਿੱਖ, ਤੇਰੇ ਲਈ !
ਤੇਰੇ ਲਈ,
ਸਾਰੀਆਂ....

ਪਹਾੜਾਂ ਦੀਆਂ
ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਨਿਆਰੀਆਂ 
ਝਰਨਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਲ-ਕਲਕਾਰੀਆਂ
ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ 'ਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ 
ਲੱਗਦੀਆਂ ਜੋ ਤਾਰੀਆਂ 
ਇਤਿਹਾਸ ਵੱਲ ਨੂੰ ਭਰੀਂਦੀਆਂ 
ਉਕਾਬੀ ਉਡਾਰੀਆਂ 
ਓ ਭਵਿੱਖ, ਤੇਰੇ ਲਈ ! 
ਤੇਰੇ ਲਈ, 
ਸਾਰੀਆਂ..... 

ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਜਲਾਉਂਦੀਆਂ, ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਤ੍ਰਾਟਾਂ,
ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਾਟਾਂ, ਦਿਲ-ਖਿੱਚਵੀਆਂ ਵਾਟਾਂ,
ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਦੀਆਂ 
ਜਾਗ ਜਾਗ ਲੰਘਦੀਆਂ, ਰਾਤਾਂ ਪਿਆਰੀਆਂ,
ਸਿਰ ਨੂੰ ਖੁਮਾਰੀਆਂ, ਨਵੀਂਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ,
ਭਲਕ ਦੇ ਅਲਾਪ ਦੀਆਂ
ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ
ਲਈ ਰੰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾਂਘਾਂ,
ਨਿੱਕੀਆਂ ਜਾਂ ਵੱਡੀਆਂ 
ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਲਾਂਘਾਂ,
ਉਹਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ 
ਸਲੀਬਾਂ ਜੋ ਭਾਰੀਆਂ
ਜਵਾਬ 'ਚ ਸੁਣਾਈਆਂ ਮੈਂ
ਉਮੀਦਾਂ ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ 
ਗੀਤਾਂ ਦੀਆਂ ਧੁਨ-ਕਾਰੀਆਂ,
ਓ ਭਵਿੱਖ, ਤੇਰੇ ਲਈ !
ਤੇਰੇ ਲਈ, 
ਸਾਰੀਆਂ.....